Voedingsvezels en darmbacteriën

Voedingsvezels zitten vooral in volkoren producten, maar ook in groenten en fruit. Vezels houden je darmen en bloedsuiker gezond. Ook helpen ze diabetes type 2 voorkomen. Wat doet een persoonlijk dieet met vezels voor mensen met een hoger risico op diabetes type 2? Dr. Emanuel Canfora bekeek dit bij mensen met prediabetes en overgewicht.

Korte keten-vetzuren

In je dikke darm zitten bacteriën. Deze bacteriën breken vezels af. Dit heet fermentatie. Tijdens dit proces worden speciale stofjes gemaakt: de korte keten-vetzuren. Korte keten-vetzuren zijn belangrijk voor een gezonde stofwisseling. Ze kunnen bijvoorbeeld de gevoeligheid voor het hormoon insuline verbeteren, waardoor je bloedsuiker daalt. En ze helpen hormonen maken die je een vol gevoel geven.

Vezels op maat

Maar niet iedereen fermenteert vezels even goed. Dit heeft te maken met de samenstelling van je darmbacteriën en het soort vezel. Daarom keken de onderzoekers of mensen meer korte keten-vetzuren maken wanneer ze vezels op maat krijgen. Met andere woorden, afgestemd op de persoon.

Verschillende mengsels met vezels

Dr. Canfora vertelt over zijn onderzoek: 'Het verschilt per persoon welke voedingsvezels de aanmaak van korte keten-vetzuren verhogen. Dat is namelijk afhankelijk van de bacteriën in je darmen. Dit is voor iedereen anders. Daarom keken we eerst welke bacteriën mensen in hun darmen hadden. Daarna testten we in een nagebootste darm hoe die bacteriën reageerden op verschillende mengsels van voedingsvezels.'

Welk vezelmengsel, voor wie? 

Welk mengsel zorgt voor de meeste korte keten-vetzuren? De onderzoekers zagen enorme verschillen tussen de deelnemers. Dr. Canfora legt uit: 'Waar de één meer korte-keten-vetzuren produceerde bij mengsel 1, deed een ander dat bij mengsel 2, 3 of 4. Ook ontdekten we dat een mengsel meer effect heeft dan één soort vezel. Met deze resultaten konden we verder.'

Speciaal vezelmengsel

In het vervolgonderzoek aten mensen twaalf weken een speciaal vezelmengsel, afgestemd op de bacteriën in hun darmen. De onderzoekers verzamelden veel gegevens voor en na die periode. Zo keken ze naar het gewicht, lichaamsvet en de gevoeligheid voor het hormoon insuline.

Insuline werkt beter

De onderzoekers zagen goede resultaten. ‘De samenstelling van het lichaam verbeterde: het gewicht nam af. Ook zagen we dat het lichaamsvet wat afnam. Verder vonden we aanwijzingen dat het lichaam gevoeliger werd voor insuline,' vertelt dr. Canfora. Dit kan ervoor zorgen dat de bloedsuikerwaarden verbeteren en dat mensen misschien geen diabetes type 2 krijgen.

Vezels werken

Dr. Canfora is enthousiast over de resultaten: 'Dat voedingsvezels werken is een belangrijk resultaat. Veel mensen met prediabetes, ernstig overgewicht of die minder gevoelig zijn voor insuline lopen het risico diabetes type 2 te krijgen. Ze kunnen dit risico verkleinen met vezels die ervoor zorgen dat je op gewicht blijft, en die de gevoeligheid voor insuline verbeteren.'

Onderzoek bij mensen met diabetes type 2

De onderzoekers willen ook gaan kijken bij mensen die al diabetes type 2 hebben. Helpen vezels ook goed bij deze groep mensen? Hebben ze daardoor misschien minder medicijnen nodig? 'Zo kunnen in de toekomst hopelijk veel mensen voordeel hebben bij het eten van specifieke voedingsvezels. Of ze kunnen de vezels als supplement innemen,' zegt dr. Canfora.