Werken aan genezing van diabetes type 1

Bij iemand met diabetes type 1 valt het eigen afweersysteem de cellen aan die insuline maken. Deze cellen heten bètacellen en bevinden zich op bepaalde plekken in de alvleesklier: de eilandjes van Langerhans. Doordat de bètacellen worden aangevallen, is de insulineproductie erg verminderd, of zelfs verdwenen. Omdat er te weinig insuline wordt gemaakt, kunnen de lichaamscellen niet goed meer suiker opnemen. Mensen met diabetes type 1 moeten daarom insuline spuiten om te voorkomen dat de suikerspiegel te hoog wordt.

Dit willen we bereiken

Om mensen met diabetes type 1 te genezen, willen onderzoekers twee dingen bereiken. Als eerste willen ze bij mensen met diabetes type 1 de afweerreactie tegen de cellen die insuline produceren stopzetten. Daarnaast willen ze ervoor zorgen dat er weer voldoende insuline wordt gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld door de kapotte insulineproducerende cellen te repareren, te vervangen of aan te vullen. Als dat allemaal lukt, is diabetes type 1 te genezen. Het Diabetes Fonds zet zich ook in voor betere behandelingen op maat, want elke persoon met diabetes is uniek.

Zo ver zijn we

Er gebeurt veel onderzoek om zoveel mogelijk te leren over het afweersysteem en de insulineproducerende cellen. Daardoor weten we nu aardig wat:

• Ons afweersysteem ruimt soms de cellen op die insuline maken in de alvleesklier. We weten nu al een stuk meer over hoe dat precies gebeurt. Onderzoekers testen al nieuwe therapieën om het afweersysteem bij te sturen. En dat is niet zo makkelijk, omdat het afweersysteem erg ingewikkeld in elkaar zit en bij iedereen net even anders werkt.
• Bij sommige mensen met diabetes type 1 zijn lang niet alle cellen die insuline produceren vernield. Een aantal van deze cellen verbergt zich voor het afweersysteem. Daardoor blijven de cellen wel leven, maar maken ze geen insuline meer. Bekijk ook de uitleg van prof. Bart Roep over slapende cellen.
• Het is gelukt om mensen nieuwe insulineproducerende cellen te geven. Dat heet eilandjestransplantatie, omdat in de alvleesklier die cellen in groepjes bij elkaar zitten: eilandjes van Langerhans. Artsen kunnen eilandjes halen uit donororganen en die via een infuus inbrengen bij iemand met diabetes type 1.
• Eilandjestransplantatie heeft nog wel erg grote nadelen. Zo moeten mensen de rest van hun leven zware medicijnen slikken om te voorkomen dat het lichaam de nieuwe cellen opruimt. Ook zijn er veel te weinig donororganen om eilandjes uit te halen.

Wat zijn de volgende stappen?

Om diabetes type 1 te kunnen genezen, moeten er nog verschillende stappen genomen worden:

• Bijsturen van het afweersysteem zodat het de insulineproducerende cellen met rust laat. Door het afweersysteem te behandelen met vitamine D3.
• Beter begrijpen waarom het afweersysteem de bètacellen aanvalt. Dr. Arnaud Zaldumbide doet daarom onderzoek naar de rol van stress in bètacellen als mogelijke oorzaak van de aanval van de afweerreactie.
• Speuren naar bètacellen die zich verstopt hebben om de aanval van het afweersysteem te slim af te zijn, maar hierdoor geen insuline meer kunnen maken. Dr. Françoise Carlotti probeert deze cellen op te zoeken en mogelijk zo ver te krijgen dat ze weer insuline kunnen maken.
• Onderzoeken hoe we zelf insulineproducerende cellen kunnen maken. Dan zijn we voor transplantatie niet meer afhankelijk van donororganen. Daarom gebeurt er onderzoek met stamcellen. Liefst stamcellen van een patiënt zelf, zodat het lichaam ze niet afstoot. Onder andere professor Eelco de Koning spant zich hiervoor in.
• Voorkomen dat het lichaam nieuwe insulineproducerende cellen afstoot. Daarom werken onderzoekers in het RegMedXB consortium aan een soort verpakking voor eilandjes. Die moet de nieuwe insulineproducerende cellen beschermen tegen de aanval van het afweersysteem.

• Met poeptransplantatie de afweerreactie tegen de bètacellen die diabetes type 1 veroorzaakt, vertragen of hopelijk zelfs stoppen. Hieraan werkt professor Max Nieuwdorp. Lees meer over dit onderzoek.

Iedereen vrij van diabetes, daar geef je voor

Elke behandeling voor diabetes komt voort uit eerder onderzoek. Daarom blijven we werken aan nieuw belangrijk onderzoek. Want we willen nog betere behandelingen, en genezing! Jouw hulp is daarbij onmisbaar. Steun onderzoek, alle beetjes helpen. Of doe zelf mee aan onderzoek als proefpersoon.

Doneer nu