Als diabetes je te veel wordt
‘Je bent zelf verantwoordelijk voor je diabetes’. Dat hoor je vaak genoeg. Die verantwoordelijkheid kan wel eens te zwaar worden, en dan kom je terecht in een diabetes-burn-out. Wat is dat en hoe kom je er weer uit?
Diabetes type 1 is meer dan een fulltime baan. Dag en nacht ben je bezig met managen: te hoog? Te laag? Wanneer en wat eten? Wat meenemen? Daarbij wil je alles goed doen. En natuurlijk wil je vooral een leuk leven, zo min mogelijk gehinderd door diabetes. Geen wonder dat je dit weleens opbreekt!
Dipje of burn-out?
Baaldagen van diabetes kent iedereen. Een flinke dip is ook normaal. Maar spelen er ook andere heftige dingen in je leven, dan kan het allemaal te veel worden. Denk aan het overlijden van een dierbare, problemen met je werk, of een zwangerschap. Dan kun je diabetes er gewoon niet bij hebben.
Uit internationaal onderzoek blijkt dat twee tot vier van de tien mensen met diabetes last hebben van somberheid, angst of stress door diabetes. Ze voelen zich overweldigd door hun diabetes, gefrustreerd en verslagen. Ze hebben een diabetes-burn-out.
Herken een diabetes-burn-out
Bij een diabetes-burn-out voel je je machteloos over je diabetes. Je hebt het gevoel dat diabetes je leven overneemt, in plaats van dat jij controle hebt over je diabetes. Je slaat afspraken met je arts over, en let niet meer op je bloedsuikers. Andere symptomen:
- Slapeloosheid en vermoeidheid
- Verdrietig zijn
- Je angstig of geïrriteerd voelen
- Paniekaanvallen
- Veel piekeren of je nerveus voelen
- Zeurende hoofdpijn
- Hartkloppingen
Wat doe je eraan?
Herken je je in de beschrijving hierboven? Blijf er niet mee rondlopen. Je kunt ook weer uit een diabetes-burn-out komen. Tips:
- Vraag hulp bij je arts of diabetesverpleegkundige of een diabetescoach.
- Accepteer dat je niet alles onder controle kunt hebben.
- Vier je successen.
- Stel realistische doelen.
- Sta toe dat je een keer boos, verdrietig of gefrustreerd mag zijn.
- Zoek naar balans.
- Doe één ding tegelijk.
- Bedenk dat je je echt niet hoeft te schamen of je schuldig hoeft te voelen.
- Sta jezelf toe om een burn-out te hebben, je bent niet de enige.
- Zoek contact met andere mensen met diabetes (met of zonder burn-out).
- Vraag je familie, vrienden of partner om hulp.
- Luister naar je lichaam.
- Zorg goed voor jezelf, verwen jezelf.
In deze lijst staan ongetwijfeld dingen die makkelijker gezegd zijn dan gedaan. Daarom is het goed om deze tips op te pakken samen met anderen, of met professionele hulp.
Mindfulness
Er wordt ook onderzoek gedaan naar hulp bij het omgaan met diabetes. Zo zijn er vragenlijsten voor professionals ontwikkeld, zodat ze kunnen nagaan of er sprake is van depressie of burn-out.
Ook hebben onderzoekers zich verdiept in de effecten van mindfulness bij diabetes type 1. Bij mindfulness richt je je aandacht bewust op je ervaringen van het huidige moment, op een niet-oordelende en open manier.
Onderzoekers aan de universiteit van Tilburg gaven mensen met diabetes type 1 acht weken lang een op mindfulness gebaseerde cognitieve therapie (MBCT, ook wel Aandachtgerichte Cognitieve Therapie). De deelnemers hadden daarna minder last van stress, somberheid en angst. Ook verbeterde hun gezondheid.
Hoe gaat het met jou?
Leven met diabetes betekent tientallen afwegingen en beslissingen die continu door je hoofd spelen. Daarbij staat je leven soms letterlijk op het spel. Vaak wordt deze verantwoordelijkheid onderschat. Dus heb je te maken met burn-outklachten? Weet dan dat het heel begrijpelijk is. Praat eens met je arts, die kan je verder helpen en doorverwijzen voor begeleiding.
