1 miljoen euro voor veelbelo­vend 'poep­onderzoek' diabetes type 1

Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem de cellen die insuline produceren uitschakelt. Mensen met diabetes type 1 moeten zichzelf insuline toedienen om de bloedsuiker te reguleren. De afweerreactie is nu nog niet te stoppen. Maar sinds kort dient zich een spannende nieuwe weg aan: kan de afweerreactie worden afgezwakt via darmbacteriën? Dit gaat een onderzoeksteam nu verder bestuderen, onder leiding van prof. dr. Max Nieuwdorp (hoogleraar inwendige geneeskunde, Amsterdam UMC) en dr. Nordin Hanssen, op basis van hun eerdere pionierswerk.

Poeptransplantatie biedt kans

In de darm zitten veel bacteriën, gisten en virussen, het ‘microbioom’. Dit blijkt een rol te spelen bij de suikerstofwisseling, én in het immuunsysteem. Mensen met diabetes type 1 hebben een andere samenstelling van het microbioom. Ook het immuunsysteem in de darmen ziet er anders uit.

Het Amsterdam UMC deed al een verkennend onderzoek naar het overbrengen van darmbacteriën via poeptransplantatie in de dunne darm van mensen met diabetes type 1, dat deze maand gepubliceerd zal worden in het tijdschrift Gut. De uitkomst daarvan is aanleiding voor het Diabetes Fonds en stichting DON om een vervolgonderzoek te financieren met 1 miljoen euro. Daarin bekijken Nieuwdorp en Hanssen enerzijds hoe de aanval op de insuline-producerende cellen samenhangt met de bacteriën in de darmen en anderzijds of behandeling met goede darmbacteriën het immuunsysteem minder agressief maakt tegen het eigen lichaam. Het nieuwe onderzoek bestaat uit drie studies, en zal vijf jaar duren.

Mogelijk hele nieuwe behandeling voor diabetes type 1

Nieuwdorp: "Door een feces- (poep)transplantatie willen we de alvleesklierfunctie van mensen met diabetes type 1 weer een beetje 'oppoetsen'. Hiermee zouden we een patiënt een stabielere ziekte kunnen geven, met minder glucosepieken en -dalen en daardoor minder diabetescomplicaties. Uiteindelijk kan dit mogelijk leiden tot een nieuwe behandeling, en hopelijk genezing of omkering van diabetes type 1, ook als mensen de ziekte al langer hebben. Ik ben hier heel erg optimistisch over. Ook omdat ik ervan overtuigd ben dat het onderzoek gaat helpen om de oorzaak van diabetes type 1 beter te begrijpen. Het zal bijdragen aan het oplossen van de puzzel."

Kans bieden aan nieuw idee voor genezing

Het Diabetes Fonds en stichting DON financieren dit onderzoek gezamenlijk. Etelka Ubbens, directeur van het Diabetes Fonds: "Geweldig dat dit onderzoek naar een onverwachte en innovatieve aanpak van diabetes type 1 nu mogelijk is, dankzij de samenwerking met stichting DON. Als dit lukt, zal het de kwaliteit van leven voor veel mensen verbeteren." Floor Dijkgraaf, directeur van stichting DON: "Een veelbelovend onderzoek waarbij we investeren in het ontwikkelen van behandelingen voor diabetes type 1, die kunnen leiden tot genezing van de ziekte. Heel mooi dat we deze kans samen met het Diabetes Fonds kunnen bieden." 

Urgent: jaarlijkse fondsenwerving in tijden van corona

In Nederland leven ongeveer 120.000 mensen met diabetes type 1. Stichting DON en het Diabetes Fonds financieren jaarlijks gezamenlijk een groot onderzoek naar de genezing van diabetes type 1. Daar is veel geld voor nodig en uw bijdrage is onmisbaar. Ook voor de ruim 1,1 miljoen Nederlanders met diabetes type 2 is wetenschappelijk onderzoek onmisbaar, voor een beter leven en een gezondere toekomst. Een belangrijk deel van onderzoek is mogelijk dankzij de jaarlijkse collecte van het Diabetes Fonds. Door de gevolgen van corona is er dit jaar veel minder geld beschikbaar voor diabetesonderzoek. Terwijl onderzoek een keiharde noodzaak blijft. Daarom kan collecteren dit jaar in de collecteweek van 26 t/m 31 oktober op verschillende extra manieren: via een QR-code op de bus, via instructie op een donatieflyer, of digitaal.