Frisdrank­gebruik onder jongeren hoog: vergroot kans op (ernstig) over­gewicht en diabetes type 2

In Nederland heeft de helft van de volwassenen (ernstig) overgewicht. Bij kinderen en jongeren van 4 t/m 16 jaar is dit 1 op de 7. Doen we niets, dan stijgt volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu het aantal Nederlanders met overgewicht in 2040 tot 62%. 'Ik maak me enorm zorgen over deze ontwikkeling', zegt Diena Halbertsma, algemeen directeur bij het Diabetes Fonds. 'Want als we zo doorgaan, dan krijgt een op de drie volwassenen in Nederland die nu 45 jaar of ouder zijn naar verwachting diabetes type 2 in de toekomst. Nu al hebben meer dan 1 miljoen mensen in ons land deze ziekte en wekelijks komen daar bijna duizend mensen bij. Overgewicht verhoogt het risico op diabetes type 2 met alle complicaties van dien zoals beschadiging aan ogen, nieren, hart en bloedvaten.

Voedselomgeving gezonder maken

Kinderen en jongeren krijgen in Nederland veel toegevoegde suikers binnen. Wel 26,5 kilo per jaar. Dat komt onder meer door het drinken van suikerrijke dranken. Gemiddeld drinken jongeren vier liter frisdrank per week, omgerekend 106 suikerklontjes. Het drinken van frisdrank is door de grote hoeveelheid suiker die erin zit een belangrijke risicofactor voor (ernstig) overgewicht. Toch vindt 9 op de 10 jongeren frisdrank drinken heel normaal omdat het overal om hen heen verkrijgbaar is. Thuis, op school, onderweg, in de supermarkt. De verleiding is groot en daarom moet de omgeving gezonder vindt het Diabetes Fonds samen met de Hartstichting, Nierstichting en Maag Lever Darm Stichting, verenigd in de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie (AVGG). Zodat de gezonde keuze ook de makkelijke en aantrekkelijke keuze is. Om dat te bereiken is bewustwording van de omgeving nodig. Hierover zegt directeur Jolanda Hogewind van het IJburg College: 'Bij ons staat een gezonde leefstijl van leerlingen hoog in het vaandel. We hebben dit opgenomen in het onderwijsprogramma, gaan hierover het gesprek aan met leerlingen en bieden in de schoolkantine vrijwel alleen maar gezond eten en drinken aan.' Shula Rijxman, de Amsterdamse wethouder Zorg, vult aan: 'Alleen bewustwording is niet voldoende. Suikervermindering in producten en wetgeving vanuit de overheid zijn hard nodig. Net als samenwerking met partijen in de omgeving van scholen van belang is.'

Belasting op suikerrijke dranken

Staatssecretaris Maarten van Ooijen ging vandaag met de gemeente Amsterdam, de GGD Amsterdam, het IJburg College in Amsterdam, het Diabetes Fonds, kinderarts Felix Kreier (specialisme obesitas) en beleidsonderzoeker Sanne Djojosoeparto (specialisme gezonde voedselomgeving) het gesprek aan over het verminderen van de suikerinname bij jongeren, een gezonde voedselomgeving en een belasting op suikerrijke dranken. Van Ooijen: 'Ik maak me zorgen als ik zie dat 1 op de 7 kinderen te zwaar is. Dat komt mede doordat het drinken van frisdrank onder jongeren heel normaal is en dit overal te verkrijgen is. Een suikertaks op suikerrijke dranken kan er echt aan bijdragen om dit minder normaal te maken. Ik vind het goed om te horen dat jongeren zelf ook aangeven dat ze minder frisdrank kopen en drinken als het duurder wordt. De suikertaks kan dus echt een verschil maken. En als we frisdrankgebruik kunnen verminderen, is dat al een hele stap om de suikerinname bij jongeren te beperken. Maar natuurlijk is dat niet het enige wat we moeten doen. We moeten ook de gezonde keuze makkelijk maken door een gezonder aanbod in nog meer schoolkantines en door bij scholen en speelplekken meer watertappunten te maken. Daarnaast is het belangrijk dat veel bewegen eenvoudig en leuk wordt.' 

Een belasting op suikerrijke dranken naar Brits model is volgens de AVGG een logische maatregel die snel ingevoerd moet worden. In Groot-Brittannië hebben fabrikanten, om geen of minder belasting te betalen, hun recept aangepast en minder suiker toegevoegd aan hun producten. Zo kan de suikertaks een belangrijke rol spelen in het gezonder maken van het aanbod en het voorkomen van (ernstig) overgewicht en diabetes type 2. Ruim 6 op de 10 Nederlanders zien al graag dat frisdranken met veel suiker duurder worden gemaakt.