Meer aandacht voor verschillen vrouwen en mannen bij diabetes

Het Diabetes Fonds heeft samen met ZonMw aan de Universiteit Leiden opdracht gegeven om in kaart te brengen wat er bekend is over sekse- en genderverschillen bij diabetes, om een kennisverkenning uit te voeren. Uit deze kennisverkenning komt naar voren dat meer onderzoek naar sekse- en genderverschillen op verscheidene gebieden van diabetes(zorg) gewenst is. In het kader van meer persoonsgerichte zorg wil het Diabetes Fonds meer aandacht besteden aan sekse- en gender verschillen bij diabetes. Dit zijn biologische en culturele verschillen tussen mannen en vrouwen die een rol kunnen spelen in de preventie, behandeling en genezing van diabetes. 

Persoonsgerichte diabeteszorg

De aanbevelingen in deze kennisverkenning kunnen dienen als basis waarop onderzoeksthema’s, richtlijnen en protocollen voor behandelingen verder uitgewerkt kunnen worden. Rens Vandeberg, hoofd Kennis & Innovatie van het Diabetes Fonds: "Deze uitgebreide kennisverkenning biedt het Diabetes Fonds waardevolle informatie en aanknopingspunten voor ons toekomstige onderzoeksbeleid op het gebied van persoonsgerichte diabeteszorg."

Kennisverkenning

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Instituut Psychologie, Sectie Gezondheids-, Medische en Neuropsychologie hebben in de kennisverkenning een uitgebreid literatuuronderzoek uitgevoerd en zorgprofessionals en mensen met diabetes geïnterviewd om in kaart te brengen of zij op de hoogte zijn van de kennis rond sekse- en genderverschillen en hiernaar handelen. Daarnaast is een studie uitgevoerd bij huisartsen naar onbewuste vooroordelen over sekse bij besluiten over diagnose en behandeling van diabetes.

Bevindingen

De bevindingen van deze kennisverkenning bevestigen dat sekse- en genderverschillen een rol spelen op het gebied van preventie en de behandeling van diabetes, evenals bij de gevolgen van diabetes en de ontwikkeling en behandeling van diabetescomplicaties. Hoofdonderzoekers Prof. Andrea Evers en Dr Judy Veldhuijzen: "Onder meer wordt duidelijk dat mannen en vrouwen mogelijk verschillende motieven voor gedragsverandering hebben, er is echter geen onderzoek naar hoe deze kennis kan worden ingezet voor het optimaliseren van de diabeteszorg".

Meer gedegen onderzoek naar sekse- en genderverschillen bij (zelf)management van diabetes is noodzakelijk, bijvoorbeeld in perioden van hormoonschommelingen. Ook is er gebrek aan kennis over de oorzaken van sekse- en genderverschillen bij diabetes en diabetescomplicaties. Hetzelfde geldt voor mogelijke interacties tussen farmacologische behandelingen en geslachtshormonen. Psychosociale gevolgen van diabetes, zoals stress-gerelateerde klachten worden vaker bij vrouwen geconstateerd.

Richtlijnen ontbreken

Uit de interviews met zorgprofessionals komt naar voren dat duidelijke richtlijnen voor de klinische praktijk ten aanzien deze sekse- en genderverschillen vaak ontbreken. Tevens wordt voorlichting over sekse- en genderverschillen voor zorgverleners en patiënten belangrijk geacht.

Geen onbewuste vooroordelen

Hoewel het onderzoek laat zien dat bij huisartsen geen directe onbewuste vooroordelen t.a.v. sekse hebben, bestaan er mogelijk verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke huisartsen (bijvoorbeeld in zekerheid waarmee een diagnose diabetes wordt gesteld). Hier zou mogelijk meer aandacht naar uit kunnen gaan binnen de diabeteszorg. Deze bevindingen zijn echter voorlopig aangezien ze zijn gebaseerd op een kleine steekproef.

Het volledige rapport van de kennisverkenning kunt u hier vinden.