Cellen uit de alvleesklier veranderen in insulineproducerende cellen?
Mensen met diabetes type 1 hebben geen werkende insulineproducerende cellen meer in de alvleesklier. Kunnen onderzoekers in het laboratorium nieuwe cellen maken? En hoe krijgen ze dat voor elkaar? Prof. dr. Paul de Vos en zijn team (UMCG) onderzochten dit.
Als je eigen insulineproducerende cellen niet meer werken, dan kunnen vervangers die taak op zich nemen. Dat is de gedachte achter alvleesklier- en eilandjestransplantaties. Maar daar heb je altijd donoren voor nodig, en die zijn schaars. Stamcellen zijn in de toekomst misschien de nieuwe vervangers.
Stamcellen aansturen
Stamcellen zijn cellen die zich kunnen blijven delen. Een andere handige eigenschap is dat ze zich kunnen ontwikkelen tot verschillende soorten cellen. Door insulineproducerende cellen te maken vanuit stamcellen, kunnen mogelijk meer mensen geholpen worden. In dit onderzoek ontwikkelden onderzoekers een techniek om stamcellen te sturen om insulineproducerende bètacel te worden.
Spontane verandering
Met behulp van zogenaamde 'transcriptiefactoren' pasten de onderzoekers de stamcellen zo aan dat het voorlopercellen werden. Deze voorlopercellen kunnen nog veranderen in verschillende type cellen. De onderzoekers zagen dit toen ze de cellen implanteerden in muizen. Een heel klein deel van deze voorlopercellen veranderde spontaan in bètacel-voorlopercellen.
Meer insulineproducerende cellen
Om het aantal volwassen bètacellen te vergroten, stimuleerden de onderzoekers de bètacel-voorlopercellen 40 dagen in het lab. Maar deze cellen maakten nog geen insuline.
Door de cellen te transplanteren in een muis en ze daar zes maanden te laten zitten, zagen de onderzoekers dat er wel cellen zijn die mogelijk insuline zouden kunnen maken. Dit is een goede stap in de juiste richting voor een mogelijke nieuwe behandeling in de toekomst.
Onderzoeksinformatie
Projectnr: | 2008.50.003 |
---|---|
Status: | Afgerond |
Onderzoeker: | Prof. dr. P. de Vos |
Kosten: | € 300.000 |
Foto: Shutterstock.com