Effectiviteit Preventie­Consult: meer begeleiding leefstijl nodig

In Nederland hebben ongeveer 1,6 miljoen mensen hart- en vaatziekten, en 1,1 miljoen mensen diabetes type 2. Een groot deel hiervan zou voorkomen kunnen worden door het stimuleren van een gezonde leefstijl bij mensen met een hoger risico op deze ziekten. 

PreventieConsult

In 2011 ontwikkelde het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) het 'Preventieconsult': mensen tussen de 45 en 70 jaar krijgen vanuit hun huisartsenpraktijk een uitnodiging voor een risicotest (zeven vragen over hun gezondheid invullen). Ook als ze nog geen klachten hebben.

Bij een uitslag van 'verhoogd risico' op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten krijgen de patiënten een uitnodiging voor een Preventieconsult bij de huisarts. Die doet verder onderzoek en start begeleiding met zo nodig medicijnen en hulp bij een gezonde leefstijl.

Onderzoek om te zien hoe het loopt

Onderzoekers van het Nivel en de universiteit Utrecht deden onderzoek om te kijken of de kosten opwegen tegen de positieve effecten van het PreventieConsult. Meer dan 12.000 patiënten uit bijna veertig huisartsenpraktijken in Nederland deden mee aan het onderzoek.

Lastig om leefstijl aan te passen

Het PreventieConsult blijkt te werken op de korte termijn: in het eerste jaar werden meer nieuwe patiënten opgespoord met hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes type 2. Ook hadden de deelnemers aan het PreventieConsult na een jaar een lagere bloeddruk, betere cholesterolwaarden en een smallere buikomvang.

Maar op de lange termijn deed slechts een klein deel van de patiënten mee aan het hele programma. Het langdurig verbeteren van leefstijl zoals stoppen met roken, afvallen en meer bewegen, bleek lastig. De begeleiding vanuit de huisarts is erg arbeidsintensief, waardoor de kosten niet opwegen tegen de effecten bij mensen op lange termijn. 

Meer aandacht voor leefstijl

Het PreventieConsult is dus effectief voor het opsporen van patiënten met onbekende klachten en risicofactoren. Maar voor de begeleiding op lange termijn voor het verbeteren van leefstijl is meer nodig dan alleen begeleiding door de huisarts, zeggen de onderzoekers.

Een betere voorlichting en communicatie over een gezonde leefstijl, die ook rekening houdt met de sociaal-culturele achtergrond van patiënten, heeft waarschijnlijk meer effect op de gezondheid op de lange termijn.

Samenwerking

Dit onderzoek naar het PreventieConsult bij huisartsen werd uitgevoerd door de universiteit Utrecht en het Nivel in samenwerking met het Niped. Het onderzoek heeft circa zeven jaar geduurd en is gefinancierd door ZonMW, het consortium Lekker Lang Leven (bestaande uit het Diabetes Fonds, de Hartstichting en de Nierstichting) en het Innovatiefonds Zorgverzekeraars.