Mysterie van veranderende cellen

Bij diabetes is de suikerspiegel ontregeld. De cellen die het hormoon insuline maken, werken slecht of helemaal niet meer, omdat ze inactief worden of deels afsterven. Tenminste, dat werd altijd gedacht. Nu blijkt dat er iets anders gebeurt met de cellen?

Nieuwe identiteit

Al eerder zagen onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in het laboratorium dat cellen die insuline maken kunnen veranderen in andere cellen. Dat gebeurde nadat ze uit hun eilandstructuur waren gehaald. Deze verandering zou verklaren dat mensen met diabetes minder insulineproducerende cellen hebben.

Gestreste cellen

Uit dit onderzoek blijkt dat deze cellen inderdaad van identiteit kunnen veranderen. Dat komt door zogenoemde 'ER stress', waardoor de eiwitaanmaak in de cel verstoord is. Wanneer cellen uit hun structuur worden gehaald en het onderlinge contact verliezen ontstaat ER stress. Door de ER stress schakelen de cellen vervolgens een ingebouwd overlevingsmechanisme in. Hierdoor sterven ze niet af, maar ze kunnen ook geen insuline meer maken.

De cellen vertonen zowel bij diabetes type 1 als bij type 2 vergelijkbare sporen van ER stress. Dat is interessant, want dat suggereert dat in beide typen hetzelfde onderliggende mechanisme actief is.

Diabetes afremmen

Zijn er manieren om de cellen te beschermen tegen ER stress? In het onderzoek zijn twintig stoffen onderzocht, waarvan de onderzoekers een mogelijk gunstig effect verwachtten. Helaas hebben ze dat in de experimenten niet aan kunnen tonen. In een vervolgonderzoek gaan ze nu verder zoeken door een veel grotere hoeveelheid stoffen te testen.