Prinsjesdag: diabetescrisis alleen te keren door volle inzet op preventie en gezonde leefstijl
Op de laatste Prinsjesdag van Rutte IV is het goed dat de politiek, ondanks een demissionair kabinet, aandacht blijft houden voor een gezond, fit en veerkrachtig Nederland. Dat is hard nodig. De naderende tsunami van diabetes type 2 zet onze maatschappij voor een enorme uitdaging. Denk aan uitval op het werk en de toenemende druk op de zorg. En diabetes heeft één van de hoogste ziektelasten in Nederland, en hoge ziektekosten: 6 miljard euro per jaar.
Met de stijgende zorgvraag komt de zorg steeds verder onder druk te staan. Meer mensen hebben een chronische aandoening en als we niets doen is bijna twee derde van de bevolking in 2040 te zwaar. Dat betekent dat we ambitieuze keuzes moeten maken en stevig moeten inzetten op preventie. Een gezond Nederland bereiken we niet met losse maatregelen binnen de zorg. We maken Nederland gezonder met een volledig pakket aan maatregelen waarin we gezonde keuzes stimuleren in een gezonde omgeving. En waarin we zorg en ondersteuning bieden als dat nodig is.
Extra maatregelen nodig om ambities Preventieakkoord te halen
Het Diabetes Fonds onderstreept het voornemen van het kabinet om in de begrotingsplannen voor 2024 en 2025 stevig in te zetten op preventie en een gezonde leefstijl, met als doel een gezonde generatie in 2040. We zijn dan ook blij dat de ambities uit het Nationaal Preventieakkoord overeind blijven om onder andere overgewicht tegen te gaan. Niet alleen persoonlijke leefstijlinterventies voor het individu zijn belangrijk, het is ook noodzakelijk dat de voedselomgeving meeverandert. Anders blijft het dweilen met de kraan open.
Om de ambities van het Preventieakkoord te behalen, blijft het belangrijk om Nederland gezonder te maken met extra maatregelen in 2024. Het Diabetes Fonds roept het kabinet dan ook op vaart te maken met een slimme suikertaks op niet-alcoholische dranken en het goedkoper maken van groente en fruit. Gezonde voeding moet goedkoper zijn dan ongezonde voeding. Ook leefstijlinterventies moeten beter beschikbaar en betaalbaar worden voor mensen met diabetes type 2.
Gezondheid en armoedebestrijding hand in hand
Koning Willem-Alexander benoemde in zijn troonrede dat een jonge generatie die gezond en gelukkig kan opgroeien een sterk fundament is voor de samenleving van morgen. Maar ook dat niet elk kind nu dezelfde kansen krijgt op een goede toekomst en dat we moeten blijven werken aan kansengelijkheid, bestaanszekerheid en perspectief. Dit onderstreept het belang van ambitieuze doelen op gezondheid, maar ook het belang om te investeren in bestaanszekerheid. Een goede gezondheid is voor lang niet iedereen vanzelfsprekend. Mensen met een lage sociaaleconomische positie (SEP) leven 8 tot 9 jaar korter en 23 tot 25 jaar in minder goede gezondheid dan mensen met een hoge SEP. Uit onderzoek van het Nivel in 2021 blijkt dat mensen met een lagere SEP en mensen met een migratieachtergrond vaker diabetes hebben dan mensen met een hogere SEP en zonder migratieachtergrond.
Het Diabetes Fonds vindt het een positieve ontwikkeling dat het kabinet flink investeert in armoedebestrijding. Directeur Diena Halbertsma van het Diabetes Fonds ziet dat de toenemende maatschappelijke uitdagingen en de groeiende gezondheidskloof vraagt om gedurfde en ambitieuze keuzes van het kabinet. Deze keuzes moet kabinet Rutte IV niet doorschuiven naar een volgend kabinet:
'We zien dat voor veel mensen gezond leven geen keuze meer is. Ruim 1 op de 6 mensen die gezonder willen eten kan geen gezonde voeding kopen omdat ze het niet kunnen betalen. Bij de laagste inkomensgroep heeft 1 op de 4 geen geld om gezonde producten te kopen. Zij hebben de luxe niet om te wachten tot de verkiezingen en de coalitieonderhandelingen voor een nieuw kabinet. Armoedebestrijding en Nederland gezonder maken gaan hand in hand. We hopen dat het kabinet de vrijgekomen middelen hierop inzet.'
Foto: © Ministerie van Financiën